Het LUMC staat voor gezonde voeding

Gezonde voeding kan levens redden. We weten allemaal dat de juiste voeding gezond is. Door middel van voeding kan de kans op hart- en vaatziekten verlaagd worden, een gezond gewicht bereikt worden én zelfs het immuunsysteem verbeterd worden. Dit kan ervoor zorgen dat ziekte wordt uitgesteld of voorkomen. Overigens, voor mensen die bijvoorbeeld al een hartinfarct hebben gehad, kan de kans op het opnieuw krijgen van een infarct kleiner worden gemaakt.

Toch zien we in Nederland dat de helft van de mensen overgewicht heeft. Daarnaast eet maar ongeveer een kwart van de Nederlanders genoeg groente en fruit! (Lees hier meer over groente en fruit.) Wij willen als LUMC het belang van goede voeding voor uw gezondheid uitdragen en overbrengen. Ook willen we al onze patiënten en hun partners stimuleren om gezonder te eten en ze ondersteunen waar nodig. Op de afdeling Hartziekten zijn we daarom gestart met een pilot. We zijn samen met de keuken aan de slag om de voeding niet alleen lekker, maar ook gezond te maken! 

Centrale keuken

Een heel ziekenhuis te eten geven is een grote klus. In het LUMC wordt dit gedaan door de centrale keuken. Zij kopen de ingrediënten in, maken alles klaar en zorgen dat het bij onze patiënten terecht komt. Samen met de keuken en een aantal diëtisten kijken we waar maaltijden meer aangepast kunnen worden aan bepaalde groepen patiënten, zodat iedere patiënt de voeding krijgt, die voor hem of haar gezond is.

Wat is dan gezonde voeding?

Daar kunnen natuurlijk boeken over volgeschreven worden. De belangrijkste zaken zijn genoeg groente en fruit, zo onbewerkt mogelijk, zo volkoren mogelijk en een aantal specifieke producten als noten, peulvruchten en vis. De gezondheidsraad heeft dit voor ons opgesteld. De belangrijkste punten zullen we hieronder toelichten.

1. Eet voldoende groente en fruit. Waarschijnlijk een van de meest gehoorde adviezen. Beide belangrijke bronnen van vitamines, mineralen en vezels.
2. Eet volkoren graanproducten. Volkoren producten bevatten meer vezels en de bloedsuikerpiek na het eten is lager. Bloedsuikerpieken kan het lichaam namelijk moeilijk verwerken en kunnen leiden tot diabetes type 2. Deze pieken ontstaan ook na het nuttigen van suikerhoudende dranken (cola, fris maar ook vruchtensappen), we raden dan ook aan om deze te vermijden.

• Eet minder vlees en meer plantaardig. Met name rood en bewerkt vlees dienen verminderd te worden. Eet in plaats daarvan wat vaker vis, gevogelte of vegetarisch.

1. Eet minder verzadigd vet. Dit is veelal terug te vinden in bewerkte producten als koek, gebak of chips. Aan dit soort producten worden ook vaak transvetten toegevoegd. Dit zijn kunstmatig verharde vetten die producten steviger en langer houdbaar kunnen maken. Deze transvetten zijn echter niet goed voor de gezondheid, probeer deze dus ook zoveel mogelijk te vermijden.
2. Eet niet te zout! Met name voor mensen met hypertensie of hartfalen. De richtlijn van de gezondheidsraad is maximaal 6 gram zout per dag. Zout wordt met name vaak toegevoegd aan bewerkte producten om ze smaakvoller en langer houdbaar te maken. Een diepvries pizza kan zo al 6 gram zout bevatten.
3. Matig alcohol of drink helemaal niet. Alcoholgebruik zit verankerd in onze maatschappij. Een leuke avond hebben kan bijna niet zonder. Vreemd als we kijken naar de duidelijke negatieve effecten op onze gezondheid.

• Eet minstens 1 keer per week peulvruchten, bijvoorbeeld bruine bonen, kikkererwten of linzen. Peulvruchten zitten boordevol vezels en eiwitten, en verlagen het LDL-cholesterol. Zo vormen ze een gezonde vervanger voor vlees!
• Eet één of twee keer per week vis, en daarvan minstens één keer vette vis als zalm, makreel of haring. Vis is een bron van gezonde vetten, vitamines en mineralen. Er zijn sterke aanwijzingen dat het eten van vis een lager risico geeft op hart- en vaatziekten.

Dit is een hele waslijst en zelfs voor mensen die zich erin verdiepen vaak nog lastig om na te leven. We raden aan om met kleine stapjes uw eetpatroon aan te passen.

Wat kan het LUMC doen?

De voeding voor patiënten was vroeger gericht op de ondervoede patiënt. Mensen in het ziekenhuis zijn ziek en moeten aansterken. Echter, voor sommige patiënten is deze calorie- en vetrijke voeding niet nodig. Wij vinden gezonde voeding en de voorlichting hiervan ook een onderdeel van onze behandeling aan u als patiënt. Om de voeding passend te maken voor iedere patiënt zijn wij een pilot gestart op de afdeling hartziekten. Deze pilot bestaat uit het betrekken van onze medewerkers, het aanpassen van het assortiment en het voorlichten van onze patiënten. Bij elkaar is dit onze voedingsinterventie.

De zorgservicemedewerkers (verantwoordelijk voor de voeding op de afdeling) en de verpleegkundigen krijgen een speciale scholing. In deze scholing wordt ingegaan op de essentie van gezonde voeding, het belang van gezonde voeding voor de hartpatiënt en praktische handvatten voor tijdens het werk. Hiernaast zijn we in nauwe samenwerking met de keuken om het voedingsassortiment en de recepten op de menukaart zo aan te passen om voor al onze patiënten optimale voeding aan te kunnen bieden. Ondersteund door onze verpleegkundigen en zorgservicemedewerkers gaan we ons ook richten op voorlichting voor u als patiënt. Hierbij zullen we gebruik maken van informatiefolders, posters en onze website.

Met deze pilot willen we als Hart Long Centrum een voorbeeldpositie innemen. Goede voeding is immers een belangrijk onderdeel van uw gezondheid. Daarnaast hopen we dat deze interventie bijdraagt aan een andere visie op voeding in het ziekenhuis. We zouden ons graag ontwikkelen tot een gezondheidsinstelling die het goede voorbeeld geeft en patiënten kan ondersteunen in bewuste keuzes over voeding tijdens opname. U kunt deze informatie en motivatie dan mee naar huis nemen om er verder mee aan de slag te gaan. Mocht u aan de slag willen met uw gezondheid, schroom niet om het uw behandelaar te vragen.